Bali

Jest to mała wyspa mająca tylko 140 na 80 km, która leży na południe od równika. Większość mieszkańców to Hindusi i jest to jedyna hinduska wyspa w Indonezji. Zielone tarasowe pola ryżowe, góry wulkaniczne, lasy kokosowe, niekończące się plaże i egzotyczne kwiaty to tylko część spektakularnego, naturalnego piękna wyspy. Można powiedzieć – Raj na Ziemi!

Znajdziecie tutaj wyjątkową przyrodę, niezwykłe wodospady, zachwycającą roślinność. Ciekawą kulturę, mieszankę religii świata, barwne krajobrazy, niecodzienne miejsca i fascynujące zwyczaje. W pobliżu znajdują się rajskie wysepki Gilli Air, Nusa Penida, Lombok, które warto również odwiedzić. Czego chcieć więcej?

Sezon na Bali przypada na miesiące lipiec i sierpień, podczas Świąt Wielkanocnych oraz Świąt Bożego Narodzenia / Nowego Roku (od grudnia do pierwszego tygodnia stycznia). To jest czas, kiedy Bali jest najbardziej ruchliwe. Jednak z wielu powodów najlepszy czas na przyjazd na wyspę to kwiecień, maj, czerwiec, wrzesień, październik – czyli przed i po sezonie turystycznym. Jeśli chcecie zobaczyć tarasy ryżowe w pełnym rozkwicie warto sprawdzić, czy akurat nie jest po zbiorach. Wycinki ryżu odbywają się co trzy miesiące w związku z czym, ryż sieje się tutaj aż 4 razy w roku. Tarasy wyglądają najpiękniej, kiedy sadzonki są podrośnięte i zielone. Wybierając się na wyspę, warto wziąć też pod uwagę porę deszczową i suchą. Pora sucha na Bali trwa od maja do września. W tym okresie temperatury powietrza są najwyższe i wynoszą średnio 28-27 °C, a wilgotność powietrza jest najniższa w ciągu roku i wynosi 60%. Również ilość dni deszczowych w porze suchej jest najmniejsza i waha się od 9 w maju do 3 w sierpniu. Pora sucha na Bali charakteryzuje się więc bardzo ciepłą, słoneczną pogodą i dużą wilgotnością. Pora deszczowa rozpoczyna się wraz z początkiem października i trwa do kwietnia. Wówczas temperatury powietrza nieznacznie się obniżają i wynoszą średnio 26-27 °C. Wraz ze wzrostem ilością dni deszczowych, których w porze deszczowej średnio wypada od 8 do 16, wzrasta również wilgotność powietrza, która w tym okresie wynosi od 65 do nawet 85%. Jest więc ciepło, deszczowo i bardzo wilgotno. Warto zaznaczyć, że opady na Bali występują nierównomiernie. Najwięcej deszczu spada w górach (około 3000 mm rocznie), najmniej natomiast na wybrzeżu północnym (około 1000mm rocznie).

Za lot na na Bali w obie strony zapłacicie około 3000 pln. Warto porównać kilka opcji. Wszystko też zależy od pory roku, miesiąca w jakim chcecie lecieć, o czym już wiele razy pisałam. Jeśli nie zależy Wam bardzo na komforcie i locie bezpośrednim możecie wybrać lot z przesiadkami. Zazwyczaj jest taniej. My skorzystaliśmy jeszcze z innej opcji. Kupiliśmy sam przelot w biurze podróży. Też tak można 🙂 wtedy macie przelot bezpośredni dreamlinerem w równie atrakcyjnej cenie. Warto skorzystać z popularnych przeglądarek tutaj i tutaj.

Jak zaplanować podróż? Na co zwrócić szczególną uwagę i na co się przygotować? Zapraszam do lektury!

Przed wyjazdem, czyli wskazówki praktyczne:

• Jedna z najbardziej turystycznych wysp na świecie, Bali nie jest nietkniętym rajem, niemniej jednak zdeterminowani poszukiwacze samotności będą mogli znaleźć mnóstwo zacisznych zakątków poza tymi głównymi ośrodkami turystycznymi.
• Płaci się wszędzie i za wszystko. Jako turysta płacimy więcej. Dwa, czasem więcej razy „więcej”. Tak to już jest.
• Jeśli przyjedziecie po 17.00 i chcecie zwiedzić np. świątynię, jest szansa, że nic nie zapłacicie ;).
• Warto zaopatrzyć się w chustę Buff. Co to takiego? Taka materiałowa rura, wykonana najczęściej bezszwowo i nieobszywana na końcach. Jest to po prostu sam materiał, z którego można zrobić wiele rzeczy od komina po czapkę. Bardzo przydatna, jeśli nie chcecie płacić każdorazowo za sarung. Chusty możecie znaleźć np. tutaj.
• Jeśli chcecie odwiedzić słynne tarasy Tegalalang koniecznie wejdźcie głównym wejściem – wstęp nic nie kosztuje, a tubylcy chcąc zarobić stoją „po bokach” i wprowadzają turystów za „mniejszą opłatą”.
• Ruch na Bali jest lewostronny, warto zabrać ze sobą międzynarodowe prawo jazdy, gdyż jest możliwe, że będą Was zatrzymywać pod byle pretekstem i zapytają o to mając nadzieję, że uda im się dostać łapówkę.
• Nie są akceptowane banknoty 50 i 100 dolarowe sprzed 1996r. (z małymi wizerunkami prezydentów).
• Podróżując na północ trzeba liczyć się z tym, że będzie chłodniej i zawsze prawie pogoda się zmienia, zazwyczaj może padać, warto zatem zabrać płaszcz przeciwdeszczowy i buty sportowe w drodze np. na wulkany, czy wodospady (bywa ślisko).
• Wchodząc do świątyń zawsze należy mieć zasłonięte nogi, do niektórych świątyń można wejść tylko wtedy, kiedy chcecie się pomodlić. Wówczas musicie mieć również zasłonięte ramiona.

Na miejscu warto oczywiście zaopatrzyć się w kartę SIM. My wybraliśmy Simpati Telkomsel. Trzeba jednak wiedzieć, że od maja 2018 roku obowiązuje tam przepis, który nakazuje rejestrację karty SIM. Rejestracji karty dokonuje się w autoryzowanych punktach sprzedaży. Wiodącymi operatorami w kraju są Telkomsel, Indosat oraz XL Axiata. Uwaga! Bez rejestracji karta działa maksymalnie przez 10 dni. Najlepszym zasięgiem w kraju może pochwalić się narodowy operator Telkomsel. Karta Telkomsel/Simpati o pojemności 4 GB kosztuje około 100 000,00 IDR (cena z 2018 roku).

Szczepienia

Obywatele polscy, którzy wybierają się w podróż do egzotycznej Republiki Indonezji, powinni wiedzieć, że nie wymaga się od nich świadectw szczepień ochronnych – przy wjeździe do kraju nie ma obowiązkowych szczepień. W trosce o zdrowie i bezpieczeństwo swoje oraz najbliższych zaleca się jednak wykonanie kilku profilaktycznych zastrzyków. A oto i one:

– Szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu A.

– Szczepienie przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B.

– Szczepienie przeciwko durowi brzusznemu.

– Szczepienie przeciwko tężcowi + błonicy.

– Szczepienie przeciwko chorobie Heinego-Medina.

– Szczepienie przeciwko japońskiemu zapaleniu mózgu.

Szczepienia to nie wszystko. Oto, co jeszcze powinniśmy zabrać ze sobą do Indonezji:

– Repelenty na komary, moskity oraz inne insekty.

– Apteczkę podręczą wyposażoną w leki przeciwbólowe, leki przeciwwymiotne oraz przeciwbiegunkowe, leki stosowane w chorobach przewlekłych, materiały opatrunkowe (takie jak: wata, plastry, bandaże itp.), środki przeciw oparzeniom słonecznym oraz środki odkażające.

– Moskitierę.

– Żel antybakteryjny do rąk oraz chusteczki nawilżane.

Uwaga! W trosce o bezpieczeństwo własne i najbliższych zaleca się, aby nie spożywać wody z kranu.

Waluta 

Oficjalną jednostką walutową obowiązującą na terenie Indonezji jest rupia indonezyjska (IDR). IDR = 0,000272009808 złotego polskiego. Najrozsądniejszym rozwiązaniem będzie zabranie euro lub dolarów amerykańskich. Trzeba również pamiętać, że w większości indonezyjskich kantorów wymianie podlegają wyłącznie te dolary, które zostały wyemitowane po 2001 roku – dolary nie mogą być uszkodzone. Wybierając się na prowincję koniecznie zabierzcie gotówkę.

Korzystanie z kart kredytowych oraz bankomatów

Korzystanie z kart płatniczych oraz bankomatów jest możliwe w dużych miastach oraz centrach turystycznych. Powszechnie akceptowane są m.in. karty VISA i MasterCard.

Przykładowe ceny

Chleb – 14,000 IDR.
Mleko (litr) – 17,000 IDR.
12 sztuk jajek – 19,000 IDR.
1,5 litrowa butelka wody mineralnej – 6,000 IDR.
Paczka papierosów Marlboro – 25,000 IDR.
Średni koszt posiłku w restauracji – 25,000 IDR.
Cheeseburger – 13,000 IDR.
Butelka wina – 300,000 IDR.
Butelka piwa importowanego (0,33 litra) – 38,000 IDR.
Kawa cappuccino – 27,000 IDR.
Kawa espresso – 19,000 IDR.
Litr benzyny – 8,600 IDR.
Bilet lokalny w jedną stronę – 4,000 IDR.
Cena pobytu w czterogwiazdkowym hotelu w Indonezji – 2,102,723 IDR.

Wiza

Pisemne zezwolenie na przekroczenie granicy uzyskane w Ambasadzie Indonezji w Polsce, lub w innym kraju ma 60 dni ważności. Warto wiedzieć, że wizę można przedłużać maksymalnie do 6 miesięcy bez konieczności opuszczania Indonezji (np. Bali).
Wiza „on arrival” (turystyczna), czyli ta uzyskana na lotnisku w Indonezji (na Bali), jest ważna 30 dni. Należy zaznaczyć, że wizę turystyczną można przedłużyć tylko raz – o kolejne 30 dni. Uwaga! „On arrival” jest wizą jednokrotną. Co to oznacza? Oznacza to tyle, że jeśli w trakcie ważności wizy turysta opuści Indonezję (Bali), zezwolenie stanie się bezwartościowe. Powtórny przyjazd do Indonezji (na Bali) będzie wymagał uzyskania kolejnej nowej wizy. Wiza trzydziestodniowa (turystyczna, „on arrival”) jest bezpłatna dla obywateli Polski.

Za dwutygodniowy pobyt na Bali przy dobrej organizacji i odrobinie szczęścia w poszukiwaniu promocji zapłacicie około 5000 pln za osobę. Przy założeniu, że korzystacie z taniego noclegu i streetfood. Najdroższy jest przelot. Jeśli chcecie znać szczegółowo ceny hoteli, jedzenia, wynajmu skuterów, samochodów, koniecznie zajrzyjcie na tą stronę. Z naszych obserwacji wynika, że Ubud jest tańszym miejscem, niż Canggu i Uluwatu, czy Nusa Dua.

Na Bali nie funkcjonuje żadna forma komunikacji miejskiej, nie ma tramwajów, tym bardziej metra. Czasem wypatrzymy mniej, lub bardziej zdezelowane autobusy, jednak jeśli już chcemy się przemieszczać tą formą transportu, warto postawić na nowsze i bardziej sprawdzone busy Kura-Kura, mieszczące około 10-15 osób i kursujące po najbardziej turystycznych miastach Bali, w tym np.: Kuta, Ubud lub Jimbaran. Tutaj znajdziecie trasy, oraz ceny biletów. Jeśli zależy Wam na tanim transporcie, odpowiednie będą minibusy zwane Bemo, dość popularne zarówno wśród turystów, jak i tubylców. Przystanki w turystycznych miejscowościach są dosyć często, a ceny są bardzo niskie. Najbardziej popularną formą transportu na Bali są taksówki, na dodatek taksówki, które znajdą nas same. W większych miastach co drugi samochód jest taksówką, która krąży wokół centrum i zatrzymuje się przy każdym człowieku wyglądającym na turystę oferując mu swoje usługi. Z taksówkami jednak trzeba być ostrożnym, prosić kierowcę, żeby włączył licznik, a najlepiej wybierać taksówki firmy Blue Bird Taxi, mającej opinię najbardziej „porządnej” na wyspie. Całkiem dużą popularnością cieszy się wcześniej już wspomniany Grab, czyli kierowca zamawiany i opłacany przez aplikację w telefonie. Grab’y są bardzo wygodne ze względu na to, że cena jest z góry ustalona i kierowca nie może zażyczyć sobie więcej. Poza tym, ceny usługi również są dosyć konkurencyjne, ponieważ zapłacimy około 1/3 mniej (czasem nawet połowę), niż w przypadku taksówki. Jedynym problemem są spory kierowców Grab’a z taksówkarzami, którzy w pewnym sensie ich prześladują, uważając, że zabierają im klientów. Jeśli szukamy kierowcy na cały dzień, a nie mamy na Bali poleconych kontaktów, Grab również może nam się przydać, ponieważ często „grabowcy” sami proponują, że mogą zostać Twoim kierowcą „na dłużej”, lub Cię skądś odebrać. Najpopularniejszym sposobem zwiedzania wyspy, ze względu na koszt i korki jest skuter. Cena wynajmu skutera to koszt około 35000-65000 IDR. Im dłużej chcecie korzystać z pojazdu, tym cena będzie niższa. Pamiętajcie też, że na Bali trzeba się targować.

• Biżuteria – na pewno zachwyci turystki, szczególnie jeśli cenią rzeczy niepowtarzalne, wykonywanie ręcznie z drewna, bo takich można znaleźć najwięcej. Bransolety, kolczyki czy korale o przeróżnych kolorach i wzorach to pamiątki, które sprawiają radość jeszcze długo po powrocie z podróży.
• Figurki, naczynia i inne ozdoby wnętrz – jeśli w domu lubimy otaczać się egzotycznymi elementami, warto poszukać ich również na Bali. Oryginalne naczynia czy ozdoby do zawieszenia na ścianie ożywią wnętrze. Wielu rzemieślników sprzedaje swoje wyroby na ulicach i targach i tam warto szukać ręcznie wykonanych drobiazgów.
• Batik – to rodzaj materiału, ręcznie zdobionego z wykorzystaniem wosku. Jest bardzo popularny na Bali i wykonywane są z niego różne produkty – zarówno ubrania, jak również elementy dekoracyjne do domu, czyli na przykład narzuty. Charakterystyczne są szczególnie saronogi, czyli rodzaj spódnicy z jednego kawałka tkaniny, która została odpowiednio upięta. Batik zachwyca przede wszystkim kwiatowymi wzorami i intensywnymi kolorami.
• Sambal – spora część turystów chce poznać również lokalną kuchnię, a potem odtworzyć w domu egzotyczne smaki. Może w tym pomóc sambal, czyli ostry indonezyjski sos chili. Jego konsystencja jest nieco gęstsza niż popularnej meksykańskiej salsy, a miejscowi wykorzystują go jako dodatek do wielu potraw. W zależności od stopnia ostrości i wykorzystanych składników można znaleźć wiele lokalnych odmian tego produktu.
• Kawa Luwak – aromatyczna i unikatowa. Sposób produkcji możemy dokładnie obejrzeć na miejscu:).
• Plecione kosze, kapelusze.
• Meble – te z bambusa robią niesamowite wrażenie.
• Ozdoby z drewna, kokosa.

Jeśli chcielibyście wybrać coś dla siebie nie będąc na Bali zajrzyjcie na tą stronę:)

Uważajcie na wyroby ze skór zwierząt i muszli. Pokusa przywiezienia z podróży egzotycznej pamiątki niekiedy może skończyć się konfliktem z prawem. Należy pamiętać, że sprzedawane prze handlarzy produkty nie zawsze są legalne – produktów wykonanych z roślin lub zwierząt zagrożonych wyginięciem nie można wywieźć z wyspy. Jeśli mamy jakiekolwiek wątpliwości, warto sprawdzić dany gatunek na liście Konwencji Waszyngtońskiej.

Tutaj lista byłaby na tyle długa, że warto poświęcić temu zagadnieniu oddzielny wpis. Jedno jest pewne, na brak atrakcji nie będziecie tutaj narzekać. Kilka z nich? Bardzo proszę:

1. Świątynie – hinduska Pura Taman, Pura Tirta Empul, Pura Gunung Kawi, Pura Ulu Danu Bratan, Brahma Arama, Taman i Tirta Ganga, Tanah Lot, Taman Ayun, Kehen, Bats Temple – ciekawa:)
2. Monkey Forest – Małpi Las
3. Bali Swing – huśtawki słynne na Bali z widokiem, najładniejsze widziałam w Ubud w cenie 33-100 dolarów – ilosć huśnięć też jest wyliczona:)
4. Tarasy ryżowe – Jatiluwih
5. Wodospady – Sekumpul Waterfall, Git Git Waterfall
6. Plaże, plaże, plaże np. Lovina z przepięknym zachodem słońca, Virgin Beach
7. Gorące i zimne źródła – Banjur, Air Sanih
8. Jeden dzień relaksu – Amed i zatoka Jemeluk, rejs z delfinami:)
9. Uluwatu
10. Tradycyjne wioski Tenganan  ( jest ich 5), w tym jedna o nazwie Bali Aga:), tradycyjna balijska architektura  – Klungg Kung
11. Blue Lagoon Beach
12. Rejon Kintamani – wulkan Batur, jezioro Batur
13. Bedugul – położona w górach: świątynie: Buyan i Tamblingan
14. Wyspy i wysepki: Gilli Air, Lombok, Gilli Meno, Nusa Penida

Lista jest o wiele dłuższa i każdy z pewnością znajdzie swoich faworytów. Wskazówka praktyczna! Bali nie jest duże ale za to tłoczne, zatem planując zwiedzanie nastawcie się na to, że z południa na północ będziecie jechać nawet 4-6 godzin w jedną stronę. Najlepszą bazą wypadową będzie zatem środek wyspy np. Ubud. I jeszcze jedno:). Małpki na Bali, to nie miłe, puchate zwierzątka, tylko często podstępne złodziejaszki, o czym przekonał się niejeden Chińczyk:)

Na Bali nie brakuje kurortów turystycznych. Największym i najsłynniejszym jest Kuta, do najdroższych i najbardziej luksusowych należą Seminyak, Jimbaran i Nusa Dua, a w pozostałych dużych resortach, jak Legian, Sanur, Lovina, czy Amed bez problemu można znaleźć noclegi w każdym przedziale cenowym. Niekwestionowanie najpiękniejszym miasteczkiem na Bali jest położony z dala od oceanu Ubud. Poza głównymi kurortami są setki mniejszych miejsc, gdzie można spędzić z powodzeniem kilka dni w bardziej kameralnych warunkach. Jednym z takich miejsc jest Tirta Gangga. My mieszkaliśmy w hotelu Melia Bali w miejscowości Nusa Dua. Miejsce czyste, bardzo ładne, niedaleko duże centrum handlowe, piękne plaże, ale daleko wszędzie  – stąd jeśli chcecie mniej czasu spędzać na skuterze doradzam środek wyspy.