Tak, tak – to nie jest żart. Podróżując po Bali w poszukiwaniu miejsc, które zachowały jeszcze odrobinę autentyczności natknęłam się na małe wioski, gdzie ludzie nadal żyją według tradycyjnych zasad i tworzą według dawnych wzorów, w zgodzie z wierzeniami przodków i naturą… ale po kolei.
Skąd wzięły się pisanki na Bali
Malowanie jajek, to starożytna sztuka wyrażania początku i walki o życie. Balijczycy uważają, że jajko jest symbolem źródła życia, chronionego przez delikatną skorupkę. Proces malowania na skorupce jajka oddaje naszą ludzką ekspresję i kreatywność. Tworząc piękno na tak delikatnej materii, można zmienić perspektywę życia, dodając urody do naszej kruchej egzystencji. Z takim oto przesłaniem maluje się jajka na Bali, ćwicząc przy okazji cierpliwość. Maluje się jajka strusie, kurze ale głównie drewniane, stąd nie musicie bać się o transport, jeśli zdecydujecie się na zakup.
Czym różnią się od naszych pisanek?
Przede wszystkim tym, co przedstawiają. Możemy znaleźć na nich motywy roślinne, zwierzęce, związane z bóstwami, ale też takie, które przedstawiają scenki z życia w tym pozycje rodem ze „Sztuki Kochania”, czy „50 twarzy Grey’a”. Zatem z całą pewnością nie są czymś, co chcielibyście włożyć dzieciom do koszyczka na Wielkanoc (no, może te z motywami roślinnymi by się nadały 🙂 )
Gdzie kupić takie pisanki?
Wiele pracowni znajduje się w Ubud, centrum kulturalnym Bali. Te, które najbardziej mi się podobały znalazłam w wiosce Bali Aga.
Bali Aga
Niewielka wioska (Tenganan), znajdująca się we wschodniej części wyspy, zamieszkiwana przez rdzenną ludność balijską. Mieszkańcy wioski nazywani są często Mountain Balinese, jako ci, którzy zamieszkują góry, lub właśnie Bali Aga – miejscowi, lokalni, rdzenni Balijczycy. Mieszkańcy do dziś posługują się swoim dialektem języka balijskiego. Odwiedzając to miejsce, trzeba mieć na uwadze fakt, że jesteśmy tam gośćmi, a to oznacza szacunek. Obserwuj w ciszy i nie przeszkadzaj:). Wioska podzielona jest na dwie części a to za sprawą rzeki Tenganan Dauh Tukad. Słynie między innymi z tradycyjnie wytwarzanych rękodzieł jak ikat cloth. Ikat to technika barwienia wywodząca się z Indonezji, stosowana do tworzenia wzorów na tekstyliach, która polega na barwieniu przędzy odpornej na barwienie przed farbowaniem i tkaniem tkaniny. W ikat, motyw tworzy się przez wiązanie pojedynczych przędz, lub wiązek przędzy za pomocą ciasnego owinięcia w pożądany wzór. Wioska słynie również z do dziś praktykowanych tańców wojennych na cześć mężczyzn, którzy wkraczają w dorosłość.
Tenganan (Bali Aga) jest miejscem, gdzie spotkacie starodawną architekturę, sztukę i ludzi, którzy żyją i tworzą jak ich dziadkowie i pradziadkowie od lat. Domy zbudowane z gliny, strzechy ze słomy przypominają dawne czasy. Niemal w każdym domu, znajdziecie otwarte dla turystów drzwi, przez które możecie podejrzeć codzienne życie mieszkańców. W środku podpatrzycie pracę rzemieślników tkających tradycyjne stroje, rzeźbiących maski, wykonujących kosze. Niektórzy oferują swoje wyroby na sprzedaż. To dobra okazja, żeby nabyć coś ładnego i oryginalnego zarazem po cenie, którą zawsze możecie negocjować. Bali Aga, to również nazwa ludu Bali Aga, pierwotnych mieszkańców wyspy.
To prawdziwy raj dla tych, którzy docenią wyroby z batiku, tradycyjne wayang puppets – wykorzystywane do odgrywania scenek w teatrze cieni, które możecie zobaczyć na Bali. Produkty i wyroby ręcznie wykonane nie mają cen, a sam „proces” kupowania może być ciekawym doświadczeniem:). To tutaj znajdziecie tkaniny nazywane gringsing. Nazwa pochodzi od słowa gering (choroba) i sing (nie). Charakterystyczny wzór ma chronić przed chorobami i nieszczęściem. Opaski noszone przez dorosłych, zawiązywane przy dziecięcych kołyskach, przewiązywane na statkach, które mają wyruszyć w pierwszy rejs mają zadanie ochronne przed wszystkim co potocznie złe i niepożądane.
Informacje praktyczne
Przed wyprawą do tradycyjnych wiosek balijskich należy zadbać o odpowiedni strój. Warto podejść do ludzi zamieszkujących je z szacunkiem, a zatem zakryć ramiona i kolana, okazując w ten sposób respekt. Pamiętajmy, że ci ludzie tam mieszkają, starajmy się zatem podpatrywać dyskretnie ich życie, nie zakłócając go za bardzo. Przymierzając się do zakupu pisanek, czy innych wyrobów zwróćcie uwagę na ich autentyczność i na motywy. Niestety sztuka w skutek masowej turystyki również się skomercjalizowała. Stąd też na ręcznie wykonanych wyrobach spotkacie wizerunek np. Św. Mikołaja:). Najwięcej jednak nadal wzorów odnoszących się do miejscowych wierzeń i kultury, hinduskich bogów, miejscowych demonów. Znajdziecie tu wizerunek Baronga – króla duchów, przywódcę zastępów dobra i wroga złej Rangdy – królowej demonów. Bitwa pomiędzy Barongiem a Rangdą jest opisana w tradycyjnym tańcu, który symbolizuje odwieczną walkę dobra ze złem. Tańce te możecie również zobaczyć będąc gośćmi w wioskach balijskich.